Bê bối Toyota và dấu hỏi về sự tuân thủ quy trình thử nghiệm an toàn của ô tô Nhật Bản

Sự tự tin thái quá vào tiêu chuẩn nội bộ được cho là nguyên nhân dẫn những vụ bê bối gian lận thử nghiệm của các hãng xe Nhật Bản thời gian gần đây.

Toyota và nhiều hãng xe thừa nhận sai sót trong thử nghiệm an toàn 

Theo tờ Nikkei Asia, vụ bê bối mới nhất trong ngành công nghiệp ô tô Nhật Bản đã làm sáng tỏ sự tự tin thái quá của Toyota Motor vào quy trình thử nghiệm nội bộ, nhấn mạnh sự coi thường việc tuân thủ các tiêu chuẩn của chính phủ.

Hôm 3/6, Toyota, Mazda, Honda, Suzuki và nhà sản xuất xe máy Yamaha đã thừa nhận có sai sót trong thử nghiệm, Bộ Đất đai, Cơ sở hạ tầng, Giao thông và Du lịch cho biết. Sáu mẫu xe đã bị tạm dừng kinh doanh.

Năm nhân viên của bộ đã đến trụ sở Toyota vào sáng 4/6 để kiểm tra tài liệu và dữ liệu trên máy chủ của công ty.

"Tôi đã nghĩ rằng, 'Lại thêm một hành vi sai trái nữa,'" một giám đốc tại nhà cung cấp phụ tùng cho Toyota cho biết. "Kiểm soát chất lượng là ‘đường sống’ của chúng tôi, vậy tại sao chuyện này lại xảy ra?"

Những diễn biến này xảy ra sau các sai sót trong thử nghiệm được phát hiện tại các công ty thuộc tập đoàn Toyota như Daihatsu Motor và Toyota Industries, cũng như tại các đối thủ cạnh tranh.

Tổng quan về bê bối gian lận thử nghiệm ô tô của Toyota

Trong vụ bê bối mới nhất, Toyota cho biết đã xác định được tổng cộng sáu trường hợp thử nghiệm không đúng cách cho đến nay trên tổng số bảy mẫu xe.

Với mẫu Lexus RX, vào năm 2015, Toyota đã điều chỉnh hệ thống điều khiển động cơ khi mẫu xe không đạt được công suất mục tiêu trong thử nghiệm ban đầu. Dữ liệu đã điều chỉnh sau đó được sử dụng khi xin cấp chứng nhận, điều mà chính phủ Nhật Bản yêu cầu để hãng có thể sản xuất hàng loạt.

Một cuộc điều tra sau đó đã tiết lộ rằng thử nghiệm ban đầu thất bại do sự hỏng hóc của ống xả, có nghĩa là Toyota đã nộp dữ liệu giả để được chứng nhận.

Trong ba trường hợp, Toyota đã sử dụng dữ liệu từ các thử nghiệm được thực hiện trong quá trình phát triển. Theo nhà sản xuất ô tô, các thử nghiệm này được tiến hành dưới điều kiện khắt khe hơn so với yêu cầu của bộ.

Ví dụ, túi khí phải được triển khai tự động trong các thử nghiệm an toàn. Tuy nhiên Toyota chưa hoàn thiện hệ thống tại thời điểm thử nghiệm, vì vậy họ đã sử dụng bộ đếm thời gian để triển khai thay thế.

Daihatsu cũng bị chỉ trích về việc triển khai túi khí bằng bộ đếm thời gian trong một vụ bê bối trước đó.

Toyota cho rằng việc trì hoãn triển khai túi khí bằng bộ đếm thời gian sẽ giúp kiểm tra tốt hơn dây an toàn của họ, vốn là trọng tâm chính của các thử nghiệm. Tuy nhiên, dữ liệu kết quả lại không đáp ứng tiêu chuẩn của chính phủ.

Hậu quả khó lường đối với danh tiếng của Toyota

Phát hiện mới này gây tổn hại nặng nề đến danh tiếng về chất lượng của Toyota. Lexus đã được Kelley Blue Book của Mỹ bầu chọn là thương hiệu xe sang đáng tin cậy nhất trong chín năm liên tiếp (từ năm 2016 đến năm 2024).Xe Toyota cũng có giá trị bán lại cao nhờ vào độ bền của chúng.

Các kỹ sư tự hào về việc phát triển và thử nghiệm xe "dưới các điều kiện rất khắt khe" nhưng họ thiếu nhận thức về quy trình chứng nhận, ông Shinji Miyamoto, giám đốc phụ trách chất lượng, cho biết tại một cuộc họp báo hôm 3/6.

"Tôi không nghĩ rằng có thể loại bỏ hoàn toàn các sai sót. Nhưng khi những sai lầm này xảy ra, điều chúng tôi cần làm là dừng lại những gì chúng tôi đang làm và sửa chữa điều đó”, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda cho biết.

Thực tế, Toyota đã cho phép nhân viên báo cáo sai phạm ẩn danh qua đường dây nóng. Tuy nhiên, vụ bê bối mới nhất không được phát hiện bởi những người tố cáo nội bộ, mà bởi một cuộc điều tra được tiến hành theo yêu cầu của bộ.

Vì sao Toyota liên tục dính bê bối gian lận thử nghiệm?

Theo cơ quan chức năng Nhật Bản, các chứng nhận tồn tại để đảm bảo an toàn của ô tô, vì tai nạn xe hơi có thể rất nguy hiểm, và nó đi kèm với các yêu cầu thử nghiệm chi tiết. Các nhà sản xuất ô tô có thể tham khảo ý kiến với các cơ quan chức năng để cập nhật cách thức tiến hành thử nghiệm nếu họ cho rằng việc đó sẽ cải thiện tiêu chuẩn an toàn.

Chủ tịch Akio Toyoda cũng cho biết Toyota đang thử nghiệm dưới điều kiện khắt khe hơn. "Đây không phải là chủ đề tôi sẽ bàn hôm nay, nhưng tôi hy vọng sẽ có một cuộc thảo luận về hệ thống tổng thể," ông nói.

Tuy nhiên, "các thử nghiệm an toàn có liên kết với nhau, vì vậy nên không phải chỉ một số có thể được làm khắt khe hơn như Toyota đang thực hiện," một quan chức của bộ giao thông cho biết.

"Nếu họ không biết rằng họ cần phải tuân thủ quy trình thử nghiệm, thì nghĩa là việc đào tạo của họ còn thiếu sót," quan chức này nói. "Nếu họ biết, thì họ đã cố ý và ác ý vi phạm quy tắc."

Bộ sẽ tiếp tục kiểm tra trụ sở Toyota vào hôm nay 5/6, phân tích tài liệu và phỏng vấn những người liên quan trong khi xem xét các hình phạt đối với nhà sản xuất ô tô này.

Để đối phó với những sai phạm tại Daihatsu và Toyota Industries, bộ đã từng ra lệnh cho các đơn vị của Toyota cải tổ hoạt động kinh doanh và hủy bỏ chứng nhận với một số mẫu xe.

Giáo sư Ken Shiraishi của Đại học Metropolitan Tokyo, một chuyên gia về an toàn ô tô, cho biết điều quan trọng là xác định nguyên nhân của vụ bê bối mới nhất và lập kế hoạch cải thiện.