Nóng bỏng chuyện bản quyền truyền hình AFF Cup 2018

Thành công của lứa U.23 Việt Nam tại Thường Châu (Trung Quốc) hồi đầu năm 2018, tiếp nối là tuyển Olympic Việt Nam tại ASIAD 2018 đã tạo ra một cú hích rất lớn, đẩy vọt giá trị hình ảnh bóng đá Việt Nam. Điều này thể hiện rõ ở câu chuyện bản quyền truyền hình giải AFF Cup 2018 sẽ diễn ra từ ngày 8.11-15.12 sắp tới.

> Xem Full Lịch phát sóng AFF Cup 2018

Cả nước không phải “xem lậu”

Từ hiệu ứng U.23 Việt Nam, câu chuyện về bản quyền truyền hình không còn có vẻ xa xôi kiểu World Cup hay Euro nữa mà đã sát cạnh, gần gũi và phổ thông đến từng người hâm mộ.

Thành công của các lứa U.23 và Olympic Việt Nam khiến hơn 90 triệu dân luôn dõi theo mỗi bước chân thầy trò HLV Park Hang-seo. Tất cả đều kỳ vọng Quang Hải, Công Phượng, Xuân Trường, Tiến Dũng... sẽ hiện thực hóa giấc mơ đem cúp vô địch về lại Việt Nam sau 10 năm. Từ đó, các đơn vị nắm bản quyền quốc tế đã đánh giá lại thị trường Việt Nam và lần đầu tiên câu chuyện bản quyền truyền hình AFF Cup 2018 trở thành vấn đề phải đàm phán và cạnh tranh nghiêm túc.

Việt Nam đã học được nhiều từ 2 câu chuyện mua bản quyền truyền hình World Cup 2018 và đặc biệt là ASIAD 2018. Cuộc đàm phán bản quyền truyền hình giữa các bên căng thẳng đến phút cuối, thậm chí là “lố” giờ khiến cả nước 1 tuần phải “xem chui” ASIAD 2018. Cú “lội ngược dòng” của VOV/VTC đã tạo ra một tác động quan trọng, thay đổi ý thức từ các nhà đài: Đàm phán để chốt sớm và phải quyết liệt chặn, lọc và loại bỏ những trường hợp vi phạm. Tại AFF Cup 2018, chuyện “xem chui” sẽ không tái diễn khi bài toán bản quyền truyền hình đã được giải từ sớm. Theo đó, LSE (Lagardère Sports and Entertainment, đơn vị nắm bản quyền toàn cầu) đã thỏa thuận bán lại cho VTV và Next Media quyền phát sóng tại Việt Nam. Cụ thể, VTV sở hữu bản quyền truyền hình phát trên các nền tảng miễn phí; Next Media sở hữu bản quyền phát trên các nền tảng tính tiền trên hạ tầng vệ tinh, cáp, IPTV, OTT, phát thanh, internet, mạng xã hội, mạng di động… và các hoạt động trình chiếu công cộng.

Tuy nhiên, việc xử lý thiếu quyết liệt với các trường hợp vi phạm khiến ý thức tuân thủ nghiêm túc bản quyền truyền vẫn chưa cao, nạn phát sóng và xem lậu tràn lan.

Cuộc chiến chống vi phạm bản quyền đã dai dẳng từ lâu và gần đây nổi lên như vấn đề cần phải xử lý rốt ráo nếu Việt Nam tiếp tục muốn có bản quyền truyền hình các giải thể thao trong tương lai. Chúng ta từng có những lần được du di như việc UEFA từng cho phép CĐV Việt Nam được xem Champions League trên trang web của họ. Nhưng cùng với sự phát triển của nền tảng truyền thông và xu hướng người xem trên truyền hình phi truyền thống ngày càng đông thì tự thân nhà cung cấp phải ngày một nghiêm khắc hơn.

Next Media đem sóng sạch đến nhiều người

Phó chủ tịch Hội sở hữu trí tuệ TP.HCM - luật sư Phan Vũ Tuấn của Phan Law cho biết các nền tảng bản quyền mà Next Media có được ở lãnh thổ Việt Nam đối với AFF Cup 2018 bao gồm: truyền hình vệ tinh trả tiền, truyền hình cáp, phát thanh, IPTV, Internet, OTP, mạng xã hội, điện thoại di động, hình thức trình chiếu công cộng… Theo luật sư Tuấn, NextMedia đã có phương án không để xảy ra tình trạng vi phạm bản quyền, từ đó cung cấp cho người xem những thông tin, hình ảnh, âm thanh chất lượng nhất.

Các tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ phải chấm dứt hành vi xâm phạm bản quyền, cụ thể ở đây là trình chiếu, phát sóng hình ảnh không có bản quyền trước khi tính toán các mức xử lý lẫn đền bù thiệt hại. Được biết, Next Media đang thỏa thuận để Phan Law Vietnam  đứng ra hỗ trợ xử lý vi phạm nhờ có nhiều năm kinh nghiệm phối hợp với các đơn vị sở hữu bản quyền xử lý những hành vi xâm phạm bản quyền phát sóng ở cúp Champions League, Europa League, giải Ngoại hạng Anh...

Nhìn từ hiệu ứng của U.23 Việt Nam và tuyển Olympic Việt Nam, có thể tin AFF Suzuki Cup 2018 chắc chắn sẽ là giải đấu được kỳ vọng cao về “rating”. Hình ảnh các cầu thủ U.23 Việt Nam và nhất là HLV Park Hang-seo tràn ngập trên các sóng quảng cáo cho thấy tiềm năng bóng đá Việt Nam đang lớn mạnh theo sự đi lên của hình ảnh thành công lứa U.23 Việt Nam.

Việt Nam phải bỏ nhiều tiền hơn để mua bản quyền truyền hình. Bù lại, người dân sẽ chọn lọc phương thức xem không chỉ còn ngồi trước ti vi như truyền thống mà có thể bất cứ nơi đâu, bằng phương tiện nào hứa hẹn sẽ tạo ra làn sóng thay đổi về văn hóa tiếp thu và hưởng thụ mới. Đặc biệt, chỉ khi nào xây dựng được ý thức nghiêm túc với bản quyền truyền hình, chúng ta mới có thể khai thác được giá trị tiềm năng của bóng đá Việt Nam trong thị trường trên 90 triệu dân. Xa hơn là câu chuyện lấy bóng đá nuôi bóng đá... Để không chỉ World Cup, Euro, ASIAD, SEA Games, AFF Suzuki Cup mà trong tương lai V-League, Giải hạng Nhất, Cúp Quốc gia đều có thể sinh lợi nhờ bán được bản quyền truyền hình, để bóng đá thực sự sống được nhờ vào chính người xem của mình.

Linh Nhi